Wybitni Polacy: dokonania Mikołaja Kopernika

Dzisiejszy artykuł to czwarta część serii faktów i ciekawostek o wybitnych Polakach. Będziemy przybliżać ważne znane fakty, ale także ciekawe informacje, o których nie każdy ma wiedzę. Jeśli interesują Cię sylwetki wybitnych Polaków, sprawdzaj naszego bloga, aby nie przegapić kolejnych części. Polska w swojej historii ma wielu wybitnych i znanych bardziej lub mniej ludzi. W naszej serii chcemy przedstawić wybitnych Polaków, tym którzy mogą jeszcze ich nie znać. Ponadto będziemy opisywać mniej znane ciekawostki, dzięki czemu ci, którzy znają daną osobę, dowiedzieli się również czegoś nowego. Dowiedz się, czego dokonali znani Polacy! W czwartej części przedstawimy dokonania Mikołaja Kopernika, zapraszamy!

Kim był Mikołaj Kopernik?

Mikołaj Kopernik to polski astronom urodzony w 1473 roku w Toruniu. Zmarł w wyniku udaru mózgu w roku 1543. Kopernik był również prawnikiem, urzędnikiem, dyplomatą, lekarzem, doktorem prawa kanonicznego oraz niższym duchownym katolickim. Zajmował się także ekonomią i matematyką.

Najbardziej znany jest jako twórca heliocentrycznego modelu Układu Słonecznego. Jest też prawdopodobnie pierwszym heliocentrykiem w Europie od czasu starożytnej Grecji. Jednym z jego najważniejszych dzieł jest „O obrotach sfer niebieskich”, które szczegółowo przedstawia jego wizję Wszechświata. Jego prace dokonały przełomu i wywołały jedną z najważniejszych rewolucji naukowych od czasów starożytnych, nazywaną przewrotem kopernikańskim. Przewrót kopernikański to zmiana światopoglądowa oraz niosąca za sobą skutki polityczne, religijne czy filozoficzne. Dzieło Kopernika podważyło pogląd o nieruchomości Ziemi, który panował w średniowiecznej nauce. Wprowadziło nowy, heliocentryczny model Układu Słonecznego, w którym to Ziemia krąży wokół Słońca.

Rezultatem ogłoszenia takiej tezy było przyjęcie w nauce i filozofii zasady kopernikańskiej. To zasada, zgodnie z którą położenie Ziemi we Wszechświecie nie jest w żaden sposób uprzywilejowane. Ziemia jest tylko jednym z ciał krążących wokół Słońca. Dzieło Mikołaja Kopernika „O obrotach sfer niebieskich” ukazało się drukiem w Norymberdze w roku 1543 i składało się z 6 ksiąg. Swoje dzieło Kopernik zadedykował Papieżowi Pawłowi III. Astronom wysłał do Norymbergi przedmowę napisaną przez siebie, zadedykowaną właśnie Papieżowi.

Losy rękopisu Mikołaja Kopernika

Ciekawe były dalsze losy rękopisu Kopernika. Po jego śmierci trafił on prawdopodobnie do jego przyjaciela Tiedemanna Giese, a następnie ten przekazał go do jedynego ucznia Mikołaja Kopernika, Retyka. Retyk przekazał rękopis w testamencie swojemu uczniowi Valentinowi Otto. W kolejnych latach rękopis znalazł się w posiadaniu kilku innych astronomów i w pewnym momencie ślad po nim się urwał. Odnalazł się w zbiorach rodu Nostitz w Czechach. Po II wojnie światowej majątek Nostitzów znacjonalizowano, a rękopis Kopernika w 1953 władze czeskie wypożyczyły do Polski z okazji obchodów 410. rocznicy śmierci astronoma. Rękopis pozostał już w Polsce i od 1956 roku znajduje się w Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie. W roku 1999 rękopis wpisano na listę UNESCO Pamięć Świata. W latach 1616 – 1822 dzieło Kopernika „O obrotach sfer niebieskich” znajdowało się na indeksie ksiąg zakazanych. Kongregacja Kardynalska Inkwizycji uznała teorię za „absurdalną, bezsensowną i jako błąd w wierze”.

Inne dokonania Mikołaja Kopernika

Innym osiągnięciem Kopernika jest sformułowanie ilościowej teorii pieniądza. To twierdzenie mówiące o istnieniu zależności przyczynowo-skutkowej między ilością pieniądza w obiegu a poziomem cen. Jeśli rozmiary handlu są stałe, ceny zmieniają się wprost proporcjonalnie do podaży pieniądza.

Kolejnym osiągnięciem jest sformułowanie prawa Kopernika-Greshama. To zasada mówiąca, że jeśli jednocześnie istnieją dwa rodzaje pieniądza, pod względem prawnym równowartościowe, ale jeden z nich jest postrzegany jako lepszy (np. o wyższej zawartości kruszcu), ten „lepszy” pieniądz będzie gromadzony (tezauryzowany), a w obiegu pozostanie głównie ten „gorszy”. Upraszczając, gorszy pieniądz wypiera ten lepszy. W sytuacji rozliczeń z zagranicą kontrahenci zagraniczni brali pod uwagę jedynie wartość rynkową danego pieniądza (zamiast ceny urzędowej) i żądali zapłaty w pieniądzu o wyższej wartości. W efekcie lepszy pieniądz odpływał za granicę.

Polski astronom jest również autorem twierdzenia w geometrii zwanego „twierdzeniem Kopernika”. Mówi ono, że jeśli wewnątrz okręgu toczy się bez poślizgu okrąg o promieniu dwa razy mniejszym, to każdy punkt małego okręgu porusza się po średnicy okręgu większego. Co ciekawe Kopernik nie był pierwszą osobą głoszącą to twierdzenie. Ok. 461 roku n.e. grecki filozof Proklos sformułował je w swoim dziele, a następnie ponownie opublikował je Nasir ad-Din Tusi, perski astronom i matematyk. Kopernik, formułując twierdzenie prawdopodobnie nie wiedział, że zostało wcześniej dwukrotnie opisane i opublikowane.

Ciekawostką jest, iż w roku 2010 Międzynarodowa Unia Chemii Czystej i Stosowanej nazwała jeden z pierwiastków na cześć astronoma – copernicium (Cn). Miało to miejsce w 537 rocznicę narodzin Kopernika. Kolejną ciekawą kwestią jest fakt, że kratery na Księżycu oraz Marsie nazwano „Kopernik” na cześć polskiego astronoma.

Podsumowanie

W czwartej części serii o wybitnych Polakach przedstawiliśmy Ci dokonania Mikołaja Kopernika. Heliocentryczny model Układu Słonecznego stworzony przez Kopernika spowodował przełom. Była to jedna z największych naukowych rewolucji w historii. Był osobą wszechstronnie uzdolnioną, która dokonywała odkryć w wielu różnych dziedzinach. Mamy nadzieje, że wiesz już, co zrobił Mikołaj Kopernik i dlaczego uznaje się go za tak wybitną postać.

Jeśli Ty jesteś zainteresowany rozwojem i zdobywaniem nowej wiedzy, to zapraszamy Cię na naszą platformę. Sprawdź ofertę kursów online i wybierz idealny dla siebie!