Czas czytania artykułu: 3 min
21/09/2023

Co wynaleźli Polacy? Poznaj słynne wynalazki Polaków!

Co wynaleźli Polacy

W historii Polski możemy znaleźć wielu naukowców i odkrywców, którym do dziś zawdzięczamy niezwykłe wynalazki. Niektórzy z nich są doskonale znani, zdobywali uznanie na świecie oraz liczne nagrody i wyróżnienia. Warto tutaj wspomnieć o Marii Skłodowskiej-Curie, która wynalazła m.in. polon i rad. Polska uczona została nagrodzona nagrodą Nobla dwukrotnie – w 1903 roku z fizyki i w 1911 z chemii. Tylko 4 osoby otrzymały tę nagrodę więcej niż raz, a Skłodowska-Curie jest jedyną kobietą w tym gronie. Przykładem odkrywcy, którego dorobku długo nie doceniano, jest Mikołaj Kopernik. Jego teoria heliocentryczna Układu Słonecznego zrewolucjonizowała postrzeganie Wszechświata. Przez wiele lat była uważana za kontrowersyjną, a jego dzieło „O obrotach sfer niebieskich” umieszczono w indeksie ksiąg zakazanych. W tym artykule przyjrzymy się wybranym wynalazkom, o których nie każdy wie, że za ich wynalezieniem stoją Polacy. A więc, co wynaleźli Polacy?

Słynne wynalazki Polaków

Metoda Czochralskiego

Technika otrzymywania monokryształów opracowana w 1916 roku. Jest najstarszą i jedną z najpowszechniej stosowanych na świecie metod wytwarzania monokryształów półmetali (zwłaszcza krzemu do produkcji półprzewodników), metali i ich stopów.

Kamizelka kuloodporna

Prototyp został wynaleziony przez Kazimierza Żeglenia w 1897 roku. Pierwsze prototypy, które Żegleń wielokrotnie testował, składały się z tkaniny „Aberdeen”, pod którą mocowano zwierzęcą sierść, a także arkusze impregnowanej jedwabnej tkaniny. Następnie z pomocą Jana Szczepanika zaczęli masowo produkować pancerz kuloodporny.

Lampa naftowa

Pierwszą lampę naftową skonstruował polski farmaceuta Ignacy Łukasiewicz w 1853 roku. Była ona efektem prac nad destylacją ropy naftowej. Jego odkrycie miało bezpośredni wpływ na rozwój przemysłu naftowego. Spośród tego, co wynaleźli Polacy, jest to jedno z najważniejszych odkryć.

Telektroskop

Jest to urządzenie, o którym mówi się „prekursor telewizji”. Mechanizm przesyłał na odległość ruchomy obraz w barwach naturalnych wraz z dźwiękiem. Został wynaleziony i opatentowany przez Jana Szczepanika w 1897 roku.

Cyklometr

Jest to urządzenie wynalezione przez polskiego matematyka i kryptologa Mariana Rejewskiego. Służyło do wyliczania cyklicznych permutacji szyfrogramów niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma. To dzięki niemu udało się złamać słynny szyfr Enigmy.

Inne przykłady wynalazków Polaków

Hologram

Pionierem tej technologii, który położył podwaliny pod jej późniejszy rozwój, był polski fizyk, Mieczysław Wolfke. Podstawy holografii Wolfke sformułował jeszcze w 1920 roku w pracy „O możliwości obrazowania optycznego siatek molekularnych”. Opracował teoretyczne podstawy i dokonał rozbicia procesu wytwarzania obrazów na dwie oddzielne fazy. Rozważał możliwość wykorzystania interferencji do zapisu informacji, tworząc teoretyczne podstawy dzisiejszej holografii.

Ręczny wykrywacz min

Pierwszy wykrywacz min został opracowany w trakcie II wojny światowej, zimą 1941/1942 przez dwóch poruczników Józefa Kosackiego oraz Andrzeja Garbosia z Centrum Wyszkolenia Łączności służących w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie. Prototyp wykrywacza testowany przez polskich saperów w marcu 1942 składał się ze słuchawek, plecakowego aparatu pomiarowego oraz kija bambusowego, na którego końcu zawieszony był elipsowaty talerz. Wewnątrz niego znajdowały się dwie cewki wytwarzające pole elektromagnetyczne, które sygnalizowały przeciągłym gwizdem obecność metalu. Saper, który obsługiwał wykrywacz, przesuwał talerz tuż nad ziemią i znajdował dzięki dźwiękowi lokalizację min umieszczonych w ziemi.

Szczepionka na polio

Została wynaleziona przez polskiego lekarza i wirusologa Hilarego Koprowskiego. Po raz pierwszy szczepionkę podano 27 lutego 1950 roku, a pierwsze masowe szczepienie miało miejsce w 1958 roku w Kongo. Dzięki wygodnej, doustnej formie podawania, w ciągu sześciu tygodni zaszczepiono ponad 250 tysięcy dzieci i niemowląt. W 1959 roku z inicjatywy ówczesnego dyrektora Państwowego Zakładu Higieny w Warszawie profesora Feliksa Przesmyckiego rozpoczęto masowe szczepienia w Polsce. Od 1951 r. w Polsce trwała epidemia polio, początkowo rocznie chorowało 2–3 tysięcy dzieci, w 1958 roku już 6 tysięcy. Hilary Koprowski dzięki swoim wpływom uzyskał od firmy farmaceutycznej Wyeth dziewięć milionów dawek, które zużytkowano w czasie ośmiu miesięcy szczepień. Efekt był natychmiastowy, liczba zachorowań zaczęła gwałtownie spadać. O ile w 1959 roku zanotowano jeszcze ponad 1000 zachorowań, o tyle w roku 1963 już tylko 30 nowych przypadków, a liczba zgonów spadła z kilkuset rocznie do dwóch.

Podsumowanie

Jak widać, wiele przełomowych wynalazków zostało odkrytych przez Polaków. Część z nich została za nie uznana na całym świecie i otrzymała wiele nagród oraz wyróżnień. Inni zaś nie zostali tak docenieni i nagrodzeni, niemniej jednak ich wynalazki wpłynęły na losy świata.

Wiesz już, co wynaleźli Polacy i w jaki sposób wpłynęli na rozwój świata. Jeżeli Ty również stawiasz na rozwój i chcesz zwiększać swoje umiejętności, to odwiedź naszą platformę i sprawdź kursy online, które przygotowaliśmy!

Proponowany kurs